Rzymskie ciekawostki. Fontanna di Trevi.

Żadna wycieczka do Rzymu nie będzie kompletna bez zobaczenia Fontanny di Trevi. To jedna z najsłynniejszych fontann na świecie, znajdziesz ją uwiecznioną na zdjęciach każdego, kto choć raz odwiedził Wieczne Miasto. Niemal pewne jest, że podczas wycieczki do Rzymu wybierzesz się na spacer w pobliżu i będziesz cieszyć się wodą – przez cały czas czystym turkusem. To jedno z niewielu arcydzieł architektury i sztuki na świecie, które może sprawić, że poczujesz się mały.
Monumentalna fontanna ma 26,3 m wysokości i 49,15 m szerokości i jest największą fontanną w Rzymie. Usłyszysz dźwięk wody, zanim jeszcze ją zobaczysz.
Co sprawia, że jest tak wyjątkowa?
Jestem ciekawa, ile tak naprawdę wiesz o Fontannie di Trevi, bo za tą słynną fontanną kryje się znacznie więcej niż tylko piękno!
Oto kilkanaście faktów, które powinieneś wiedzieć o najsłynniejszej rzymskiej fontannie:


1. Fontanna di Trevi, jaką znamy dzisiaj, została zbudowana w XVIII w., ale jej początki są w rzeczywistości starożytne. Jest jednym z najstarszych źródeł wody w Rzymie. Pochodzi z czasów budowy akweduktu Aqua Virgo w 19 r. p.n.e., który dostarczał wodę do łaźni rzymskich i fontann w centrum Rzymu. Mówi się, że Aqua Virgo, czyli Wody Dziewicze, zostały tak nazwane na cześć młodej rzymskiej dziewczyny, która poprowadziła spragnionych żołnierzy do źródła.
Legenda głosi, że Marek Agryppa wracał z długiej bitwy w upalny letni dzień; on i jego żołnierze umierali z odwodnienia. Szukali wody, ale nie mogli jej znaleźć. Pojawiła się młoda dziewczyna i pokazała im źródło, z którego mogli czerpać świeżą wodę. Woda ta ożywiła armię, co pomogło wrócić do Rzymu.
Marek Agryppa wrócił szukać młodej dziewczyny, ale jej nie znalazł. Ponoć to na jej cześć postanowiono zbudować akwedukt ze źródła, które zasilało Rzym. Możesz zobaczyć tę scenę na płaskorzeźbie znajdującej się nad Oceanusem (element centralny) po prawej stronie.

2. Jak wspomniałam powyżej, akwedukt o nazwie Acqua Virgo został zbudowany 2000 lat temu. I chociaż miały miejsce różne renowacje, woda, która zasila tę fontannę, jest tą samą, która zasila ją od ponad 2000 lat. Dlatego, gdybyś pił z fontanny, piłbyś tę samą wodę, którą pili starożytni Rzymianie. Świetne co nie?! Ale nie wolno pić z niej wody!

3. Pierwsza Fontanna di Trevi była czysto funkcjonalna.
W średniowieczu fontanny pełniły funkcję czysto użytkową. Dostarczały świeżą wodę pitną z naturalnych źródeł mieszkańcom Rzymu, którzy przynosili wiadra do fontann i zbierali wodę do domu. Pierwszą Fontannę di Trevi zaprojektował Leon Battista Alberti w 1453 r. na końcu starego akweduktu Aqua Virgo. Przez ponad wiek ta fontanna była jedynym źródłem czystej wody w Rzymie.

4. Jednym z bardziej oczywistych faktów dotyczących Fontanny di Trevi jest nazwa. Słowo „Trevi” odnosi się do trzech dróg, które spotykają się na placu. Numer trzy po włosku to „tre”, a droga/ulica to „via”. Tre-via czy Trevi. Te trzy ulice (tre vie) nadają Fontannie di Trevi swoją nazwę, Fontanna Trzech Ulic.

5. Fontanna di Trevi nie została zaprojektowana przez Berniniego. Słynny architekt, który zaprojektował pięć spektakularnych fontann w Rzymie, w tym fontannę na Piazza Navona, nie zaprojektował obecnej Fontanny di Trevi, ale przyczynił się trochę do tego procesu. W 1629 r. Bernini otrzymał zlecenie budowy nowej Fontanny di Trevi od papieża Urbana VIII. Słynny artysta rozebrał starą fontannę i przeniósł ujście akweduktu na obecne miejsce. Pozwolono mu użyć do fontanny kamienia z grobowca Cecylii Metelli z Via Appia, ale wywołało to publiczne oburzenie i opóźniło projekt. Plany budowy szybko upadły po śmierci Urbana VIII. Bernini pozostawił fontannę jako półokrągłą misę bez dekoracji.

6. W 1730 r. papież Klemens XII ogłosił konkurs na budowę fontanny. Uczestniczyło w nim wielu ważnych architektów, ale ostatecznie to Nicola Salvi zdobył prawa do zaprojektowania fontanny, choć niektóre teorie mówią, że nie był pierwszym wyborem. Podobno konkurs wygrał Alessandro Galilei, architekt z tej samej rodziny, co słynny astronom Galileo, ale ostatecznie zlecenie to zostało przyznane Salvi po publicznym oburzeniu. Powodem sprzeciwu opinii publicznej było to, że Galilei był Florentyńczykiem. Rzymianie chcieli rodowitego Rzymianina, więc papież musiał ustąpić.
Nicola Salvi był poetą i filozofem. Nie miał doświadczenia architektonicznego, poza tym, że wcześniej zaprojektował scenografię do pokazu sztucznych ogni na Piazza di Spagna.
Salvi zabrał się do pracy w 1732 r. i chciał stworzyć wielki wodospad, który miał tryskać z fasady pałacu. Zarówno Salvi, jak i rzeźbiarz, który wyrzeźbił figury, zmarli, zanim fontanna została ukończona i zainaugurowana. Pierwsza woda wypłynęła z fontanny w 1743 r., ale dopiero w 1762 r. inny papież, Klemens XIII, zainaugurował Fontannę di Trevi, dokładnie 11 lat po śmierci Salviego. Mimo to produkt końcowy jest w dużej mierze jego dziełem.
Prace kończyli rzeźbiarze, tacy jak Pietro Bracci, Filippo della Valle, Andrea Bergondi i Giovanni Grossi pod nadzorem Giuseppe Paniniego.

7. Decydującym czynnikiem dla papieża Klemensa był prawdopodobnie to, że projekt Salviego dotyczący fontanny był również tańszy. W każdym bądź razie papież zatwierdził finansowanie prac i zapłacił za nie pieniędzmi z loterii. Tak, dobrze czytasz, zorganizowano loterię, aby sfinansować Fontannę di Trevi! Numery pierwszej ekstrakcji to 56, 11, 54, 18 i 6.

8. Zdecydowana większość fontanny została wykonana z trawertynu, z tego samego materiału co Koloseum, którego nazwa oznacza po łacinie „z Tybru”.
Materiał pozyskiwano z kamieniołomu z małego miasteczka oddalonego od Rzymu ok. 30 km, prawdopodobnie z Tivoli. Podczas budowy zostało rannych wielu mężczyzn, a kilku zmarło podczas pracy, w tym jeden z kamieniarzy, który został zmiażdżony przez duży blok trawertynu w 1734 roku.
Trawertyn to porowaty kamień z wapnia.

9. Legenda głosi, że wrzucanie monet do fontanny może doprowadzić do spełnienia konkretnych próśb. Po włosku nazywają to „il lancio della monetina”. Wrzucenie jednej monety zaowocuje powrotem do Rzymu, dwóch miłością, a trzech ślubem. Rytuał ten prawdopodobnie wywodzi się od starożytnych Rzymian, którzy poświęcali monety w jeziorach i rzekach, aby ułagodzić bogów, aby pomogli im bezpiecznie wrócić do domu. To oczywiście tylko legendy, ale jeśli naprawdę chcesz kiedyś wrócić do Wiecznego Miasta (a może nawet znaleźć miłość), nie zaszkodzi spróbować!
Uważaj, kiedy spacerujesz na dole koło fontanny, możesz dostać monetą. Wiem to z autopsji!

10. Na pewno ciekawi cię fakt, gdzie idą te wszystkie pieniądze wrzucone do wody. Jestem pewna, że słyszałeś różne historie na ten temat, ale prawda jest taka a nie inna. Pod koniec każdego dnia władze zbierają 3000 € +/- . Przed wprowadzeniem euro liczba ta była dużo mniejsza, ale turyści najczęściej wrzucają monety o nominałach 1 i 2 euro. W wodzie można znaleźć oprócz euro, dolary, jeny i inne waluty z całego świata. Zabieranie monet z fontanny jest prawnie zakazane. Monety są wyławiane przez władze miasta, dokładnie liczone i przekazywane na cele charytatywne.
W przeszłości gangi złodziei często wyławiały nocą monety z fontanny. Trzech z nich zostało złapanych przez program telewizyjny przy użyciu ukrytej kamery w 2011 r. Jednak najsłynniejszym bandytą był znany pod pseudonimem d’Artagnan. Kradł monety z fontanny przez 34 lata, zanim został złapany latem 2002 roku.

11. Fontanna wypompowuje dziennie ponad 10 milionów litrów wody. Woda jest poddawana recyklingowi, więc się nie marnuje.

12. Na pewno wiesz, że fontanna jest dość znana. Dowodem na to są filmy, w których była tłem. Najważniejsze z nich, o których być może słyszałeś, to: Rzymskie wakacje (1953), 3 monety w fontannie (1954) i La Dolce Vita (1960), przy czym w ostatnim nakręcono jedną z najsłynniejszych scen kina włoskiego, w której postacie grane przez Marcello Mastroianniego oraz Anitę Ekberg brodzą się w fontannie. To fascynującą scenę nakręcono w marcu, kiedy na dworze było jeszcze dość zimno. Według reżysera Federico Felliniego, Anita Ekburg powiedziała, że mogłaby bez problemu przebywać w wodzie godzinami. Z drugiej strony Marcello było tak zimno, że ponoć musiał założyć piankę pod garnitur i wypić całą butelkę alkoholu, żeby się rozgrzać!

13. Eksperci szacują, że co godzinę fontannę odwiedza średnio 1200 osób. Oczywiście w nocy lub zimą spotkasz znacznie mniejsze tłumy, a znacznie większe w ciągu dnia w szczycie lata. Daje to około 10,5 miliona osób rocznie.

14. Ten posąg pośrodku to nie Neptun! Pośrodku fontanny znajdziesz Oceanusa, który był tytanem i bogiem morza. Bogowie tytanów było pokoleniem bogów, które pojawiło się przed wieloma znanymi dziś pogańskimi bogami, takimi jak Zeus (Jowisz) czy Apollo. Za Tytanami kryje się dość skomplikowana historia, ale ważne jest to, że jest on głównym posągiem na froncie Fontanny di Trevi i kontroluje morze. Jedzie na muszli, jak każdy dobry bóg morza, ciągnięty jest przez dwa Trytony. Nie myl go z Neptunem. Podczas gdy Oceanusowi towarzyszą dwa Trytony, Neptunowi towarzyszy trójząb i delfin. Tryton po prawej stronie Oceanusa (po naszej lewej) reprezentuje surowość lub wzburzenie morza. Po jego lewej (naszej prawej) stronie widać ciszę i spokój morza.

15. Fontanna di Trevi jest zdobiona od lewej do prawej 4 monumentalnymi posągami z 1753 r. Symbolizują one:

• „Obfitości owoców” (autor: Agostino Corsini)
• „Płodność pól” (autor: Bernardo Ludovisi)
• „Jesienne żniwa” (autor: Francesco Queirolo)
• „Przyjemność łąk” (autor: Bartolomeo Pincellotti).

16. Fontanna jest połączona z muzeum, o którym mało kto wie. Jeden z najdziwniejszych faktów na temat Fontanny di Trevi, ale prawdziwy. Budynek nazywa się Palazzo Poli i jest położony tuż za Fontanną di Trevi.
Żeby zrobić więcej miejsca na budowę Fontany di Trevi, centralna część pałacu została zburzona w 1730 r. Wewnątrz Palazzo Poli znajduje się Narodowy Instytut Projektowania Graficznego, które zawiera między innymi kolekcję płyt grawerskich wykonanych z miedzi z XVI w. Na fasadę pałacu pośrodku nałożony jest dynamicznie zaprojektowany łuk triumfalny. Kolumny w środkowej niszy otaczające Oceanus zapewniają maksymalną grę światła i cienia.

17. Z fontanną wiążę się również zabawna anegdota. Podczas budowy fontanny, koło zabytku znajdował się zakład fryzjerski. Ponoć fryzjer nie był zbyt zadowolony z projektu. Na pewno był krótkowzroczny, bo uważał, że fontanna będzie szkodziła jego interesom, więc sprawiał architektowi wiele kłopotów. Historia mówi, że był tak kłopotliwy, że aż wkurzył Salviego. Salvi był artystą barokowym, a artyści barokowi kochają ukryte historie i znaczenia. Architekt, aby zwiększyć wymiary fontanny, zbudował wazę przypominającą Asa Pucharów lub Asso di Coppe z sycylijskiej gry karcianej Scopa. W tej grze o zwycięstwie decyduje ostatni moment, w którym gracz rzuca ostatnią kartę i wygrywa. Kiedy Salvi budował Asso di Coppe, zbudował go tak, aby zasłaniał zakład fryzjerski przed wzrokiem każdego, kto stoi przed fontanną, która również wtedy przyciągała ogromne tłumy, podobne do dzisiejszych. Można sobie tylko wyobrazić, jak poczuł się fryzjer, kiedy zobaczył ukończoną fontannę. Prawdopodobnie tak jak każdy gracz, który przygrywa w Scopa, kiedy któryś z przeciwników rzuca na koniec asa pucharów i wygrywa z każdą kartą ze stołu.
18. Pod koniec XIX w. ludzie zaczęli wierzyć, że łyk wody z Fontanny di Trevi zapewni powrót do Rzymu. Jak już wcześniej wspomniałam, nie można pić wody z fontanny, ale mało kto zdaje sobie sprawę, że Fontanna di Trevi ma drugą fontannę! Drugą fontanną jest Fontanella degli Innamorati: mała misa z dwoma kranikami. Tu bez problemu możesz napełnić butelkę wodą.
Fontanna Miłości składa się z dwóch prostych tryskaczy wodnych, które krzyżują się, zanim wylądują razem w kamiennym basenie poniżej. Dlaczego zbudowano tę fontannę? Kiedy architekt Nicola Salvi otrzymał od papieża Klemensa XII zlecenie zaprojektowania Fontanny di Trevi, zdecydował się wyposażyć pomnik w te dwie dysze, aby umożliwić ludziom dostęp do czystej akweduktu Acqua Vergine, która w przeciwnym razie pozostałaby niedostępny.
A co z rozmieszczeniem dziobków?
Za wyborem Salviego przemawiają co najmniej dwa powody. Dwa strumienie wody zostały zaprojektowane, aby umożliwić rzymskim kobietom szybsze napełnianie bukłaków. Oprócz funkcji praktycznej położenie kaniuli miało również wielką wartość symboliczną, ponieważ nawiązuje do dwóch białych gołębi pijących razem przy fontannie. W symbolice chrześcijańskiej reprezentują one chrześcijańskie dusze, których pragnienie zostało zaspokojone dzięki łasce Bożej.
Fontanna Miłości była również hołdem dla papieża Klemensa XII, który zlecił wykonanie pracy!
Ale to źródło wody ma też swoją legendę. Według niej pary, które razem piją z tej fontanny, pozostaną w sobie na zawsze w miłości i wierności. Poniższy rytuał przeprowadzano za każdym razem, gdy para była zmuszona do separacji na jakiś czas z powodu służby w wojsku. Poprzedniego wieczoru zakochani szli do Fontanny Miłości, kobieta napełniała wodą dwie wcześniej nieużywane szklanki i jedną podawała ukochanemu mężczyźnie. Kiedy skończyli razem pić, kieliszki miały zostać rozbite, aby przypieczętować ich romantyczny pakt i zapewnić powrót ukochanego z linii frontu. Jeśli znajdziesz się w pobliżu Fontanny di Trevi, nie przegap okazji, aby napić się z Fontanny Miłości!
19. Mało kto o tym wie, ale można zwiedzać podziemia Fontanny di Trevi!
Podziemia zostały odkryte ok. 20 lat temu podczas prac renowacyjnych dawnego kina. Są położone 7 metrów poniżej poziomu ulicy. Byłam dziesiątki razy przy Fontannie di Trevi, ale długo nie znałam podziemnej ścieżki, która ciągnie się pod dzielnicą Trevi. Vicus Caprarius – Miasto Wody tworzą pozostałości domus z czasów cesarskich oraz castellum aquae Dziewiczego Akweduktu.
Jest to małe stanowisko archeologiczne w samym sercu Rzymu, rzut kamieniem od Fontanny di Trevi. Przeniesie cię w starożytność przy akompaniamencie szumu wody, która płynie tu od tysięcy lat. Magiczne miejsce, z doskonałymi opisami i rekonstrukcjami.
Zwiedzanie z przewodnikiem trzeba zarezerwować telefonicznie. Bilet bez przewodnika to 4 € od osoby, z przewodnikiem 8 €. Rezerwacja na tej stronie.

20. Pamiętaj, żeby nie wchodzić do fontanny! Lokalna policja na pewno cię złapie i ukarze grzywną w wysokości 500 €! Policja działa bardzo szybko.


Spodobał Ci się tekst? Teraz czas na Ciebie. Będzie mi miło, jeśli zostaniemy w kontakcie:

• Odezwij się w komentarzu, dla Ciebie to chwila, dla mnie to bardzo ważna wskazówka.
• Jeśli uważasz, że wpis ten jest wartościowy lub chciałbyś podzielić się z innymi czytelnikami – udostępnij mój post – oznacza to, że doceniasz moją pracę.
• Bądźmy w kontakcie, polub mnie na Facebooku. Codziennie nowe zdjęcia, inspiracje, ciekawe informacje.
• Dołącz do mojej grupy Włochy po mojemu.
• Śledź mnie na Instagramie @kalejdoskoprenaty!
• Otrzymuj ‚List z Włoch’ zapisując się na newsletter.
• A jeśli lubisz jak opisuje Włochy, to kup moją książkę

Pozdrawiam


Renata