Pompeje, położone w pobliżu włoskiej Zatoki Neapolitańskiej, to jedno z najsłynniejszych stanowisk archeologicznych na świecie. To miejsce wyjątkowe i koniecznie trzeba je zobaczyć, jeśli jesteś w okolicy. Niezależnie od tego, czy planujesz jednodniową wycieczkę z Rzymu, czy po prostu interesuje Cię „zamarznięte” w czasie miasto i wulkan, który je zniszczył.
Odwiedzając Pompeje, nie można nie być zachwyconym wielkim człowieczeństwem tego miejsca, tragedią, jakiej doświadczyli mieszkańcy tego ważnego miasta Cesarstwa Rzymskiego.
Wykopaliska przywróciły nam świat pogrzebany w przeszłości, doskonale zachowany, co pozwala nam z bliska poznać życie w rzymskich gminach. Jednak nie wszyscy wiedzą o Pompejach wszystko. Są ciekawostki, które często wymykają się opowieściom przewodników turystycznych, którzy opowiadają o mieście, erupcji i losie jego mieszkańców.
Co sprawia, że Pompeje są wyjątkowe? Sprawdźmy! Poniżej przedstawiam kilkanaście ciekawostek o tym szczególnym zakątku świata.
1. Ludzie wierzą, że erupcja Wezuwiusza może datować się na 24 sierpnia 79 roku n.e. Datę tę wywnioskowano z listu Pliniusza Młodszego (prawnika, autora i sędziego starożytnego Rzymu) do Tacyta (senatora i historyka Cesarstwa Rzymskiego), w którym ten pierwszy opisał śmierć swojego wuja podczas erupcji, którą obserwował z daleka. W tym liście Pliniusz pisze o 24 sierpnia.
Ale czy naprawdę jesteśmy pewni, że to była data erupcji?
Przynajmniej historycy byli pewni tego do października 2018 roku, dopóki podczas wykopalisk nie znaleziono na ścianie napis węglem z datą: 16 dni przed Kalendami z listopada 79 r.n.e. lub 17 października tego samego roku. Jeśli Wezuwiusz wybuchł i zniszczył miasto 24 sierpnia, to jak możliwe, że ktoś napisał tę notatkę na ścianie niecałe 2 miesiące później?
2. Geolodzy twierdzą, że najsłynniejsza erupcja Wezuwiusza nie była jego pierwszą! Prawdopodobnie miały miejsce wcześniej co najmniej trzy wybuchy około 1800 r. p.n.e. A że nie było kolejnej przez co najmniej 1800 lat, przypuszcza się, że społeczność pompejańska nie wiedziała, że żyje u stóp wulkanu. Wydaje się, że Wezuwiusz był dla nich górą, ponieważ szczyt był pokryty roślinnością i skałami. Pompeje podlegały wówczas niewielkim trzęsieniom ziemi, ale ogół nie przywiązywano większej wagi do tych znaków ostrzegawczych. Mieszkańcy byli tak nieświadomi tego, co ich czekało, że w ich języku nie istniał jeszcze termin „wulkan”, który został wynaleziony dopiero wiele wieków później. Kiedy większość z nas słyszy słowo „Pompeje”, nasz umysł prawdopodobnie kieruje się ku wulkanom i gorącej lawie. A słowo pochodzi z 1610 roku, od rzymskiego boga ognia.
3. Pompeje były zasypane wulkanicznym popiołem i pumeksem, i tak przetrwały przez kilkanaście wieków. Dopiero w 1599 roku zostały przypadkowo odkryte przez włoskiego architekta Domenico Fontanę podczas kopania tunelu. Ale dopiero w 1748 roku rozpoczęły się wykopaliska prowadzone przez szwajcarskiego inżyniera Karla Webera. I trwają nadal do dziś ...
4. Podczas erupcji wulkanu lawa do Pompejów nie dotarła, tylko popioły, lapille i pumeks (materiał piroklastyczny). Zatem stwierdzenie, że „ciała są pokryte lawą”, jest niepoprawne. Powszechnie uważa się, że ludzie, którzy zginęli podczas katastrofy w Pompejach, zginęli w wyniku uduszenia, ale ostatnie badania wykazały, że w większość z nich uderzyła piroklastyczna chmura, która spaliła wszystkich, którym nie udało się uciec.
5. Codzienne życie Pompejańczyków różniło się od naszego. Odlewy gipsowe umożliwiły nie tylko rekonstrukcję ciał mieszkańców, ale także jasne wyobrażenie o codziennym życiu mieszkańców. Przede wszystkim tradycje kulinarne i ulubione rozrywki. Na przykład picie wina, uczęszczanie na przedstawienia teatralne, oddawanie czci bóstwom.
6. Uważa się, że Wezuwiusz wybuchł do tej pory w sumie 200 razy. To bardzo aktywny wulkan. Od XVIII wieku wybuchł tylko 20 razy: 6 razy w XVIII wieku, 8 razy w XIX wieku i raz w 1906, 1929 i 1944 roku. Najgorsza ostatnia erupcja miała miejsce w 1872 roku, którą Luigi Palmieri zdołał uchwycić na szkicu. Natomiast ostatnia erupcja miała miejsce w 1944 roku. Dziś Wezuwiusz uważany jest za jeden z najbardziej śmiercionośnych wulkanów w historii ludzkości. Władze nadal stale monitorują jego działalność. Plan ewakuacji istnieje, ale nikt nie wie, kiedy można się spodziewać kolejnej erupcji.
7. W dniu erupcji, która zniszczyła Pompeje, wulkan wybuchł gigantycznymi masami lawy, gazu wulkanicznego, popiołu wulkanicznego i stopionej skały z prędkością 1,5 miliona ton na sekundę, na wysokość 33 kilometrów i z prędkością 100 kilometrów na godzinę.
8.Uważa się, że erupcja Wezuwiusza trwała 24 godziny. Wulkan uwolnił 100 000 razy więcej energii cieplnej niż bomby atomowe Hiroszima-Nagasaki. Po erupcji zasypane miasta zostały zapomniane na ponad 1500 lat.
9. Pompeje przed tragiczną erupcją wulkanu były rozwijającym się prężnie nadmorskim miasteczkiem w pobliżu dzisiejszego Neapolu. Erupcja Wezuwiusza nie tylko pogrzebała miasto, ale także zmieniła jego krajobraz. Dowody obecności ryb w diecie pompejańskiej, czy interpretacje morza na freskach, jasno wskazują, że Pompeje znajdowały się kiedyś na wybrzeżu. Wybuch w 79 roku n.e. spowodował zawalenie się szczytu Wezuwiusza, przekształcając dzisiejszą wersję Pompejów w miasto bez dostępu do morza.
10. Amfiteatr w Pompejach jest najstarszą zachowaną budowlą tego typu na świecie, co czyni go jedną z najważniejszych rzeczy do zobaczenia w Pompejach. W starożytnej Grecji teatry były zazwyczaj wyrzeźbione na zboczu góry lub wzgórza i dlatego były półokrągłe. Rzymianie byli pragmatyczni, szybko zdali sobie sprawę, że łącząc ze sobą dwa teatry, uzyska się 360-stopniowy widok. Zabytek jest datowany na 70 rok p.n.e. Organizowano w nim zawody sportowe, walki gladiatorów i walki ze zwierzętami. Wydarzenia te reklamowano malowanymi grafitami na ścianach domów.
11. Archeolodzy odkryli w mieście, aż 25 domów publicznych. Największym i najlepiej zachowanym z nich jest Lupanare. Nazwa pochodzi od słowa „wilczyca”, co w ówczesnym slangu oznaczało „prostytutkę”. Wewnątrz znajduje się kilka erotycznych fresków, które zdaniem naukowców są rodzajem „menu” dla bywalców burdelu. Ponieważ Pompeje były miastem portowym, przybywało wielu obcokrajowców, którzy nie mówili po łacinie i mogli po prostu wskazać obraz usług, których pragnęli. Przy drzwiach celi widniało imię prostytutki i cena za usługę oraz informacja, gdy była zajęta, uprzedzając klientów, aby czekali na swoją kolejkę. Ponadto na ulicach prowadzących do burdeli znajdowały się falliczne symbole, więc mężczyźni dokładnie wiedzieli, dokąd się udać.
12. Wino było jednym z ulubionych napojów mieszkańców Pompei. Do tego stopnia, że pojawia się na licznych freskach. Czy wiesz, że na zielonych terenach wykopalisk archeologicznych, nadal uprawia się winorośl, z której powstaje wino Villa dei Misteri?
13.Jedna z odcieni czerwieni wzięła swoją nazwę od Pompei. Zapewne pamiętasz z wizyty w Pompejach ognistą czerwień, która pokrywała ściany bogatych domów. Czerwony kolor jest obecny w prawie wszystkich freskach miasta i jest tak szczególny, że określany jest jako „czerwień pompejańska”. Jednak Pompeje nie przestają zaskakiwać: ponoć w rzeczywistości był to kolor żółty, który w kontakcie z gazami erupcji Wezuwiusza zmieniał się w czerwony. Odkrycie zaprezentował w 2011 roku Sergio Omarini z Narodowego Instytutu Optyki Narodowej Rady Badawczej (Ino-Cnr) we Florencji.
14. Niektóre badania przeprowadzone przez historyków sugerują, że patrycjusze rzymscy, czyli najbogatsza klasa społeczna w całym Imperium, mieli w zwyczaju odwiedzać Pompeje, które były uważane za swego rodzaju przedmieście Rzymu. Jest bardzo prawdopodobne, że cesarz Neron miał tam swoją własną willę. De facto jego żona Poppea pochodziła z podmiejskiej części Kampanii!
15. Czy wiesz, że Pompejanie mieli uzębienie godne pozazdroszczenia?
Odkrycie, które zaskoczyło naukowców analizujących ich szczątki. Prawdopodobnie dzięki doskonałej diecie bogatej w owoce i warzywa oraz wysoki poziomu fluoru pochodzący z wulkanicznego pochodzenia gleb.
Spodobał Ci się tekst? Teraz czas na Ciebie. Będzie mi miło, jeśli zostaniemy w kontakcie:
- Odezwij się w komentarzu, dla Ciebie to chwila, dla mnie to bardzo ważna wskazówka.
- Jeśli uważasz, że wpis ten jest wartościowy lub chciałbyś podzielić się z innymi czytelnikami – udostępnij mój post – oznacza to, że doceniasz moją pracę.
- Bądźmy w kontakcie, polub mnie na Facebooku. Codziennie nowe zdjęcia, inspiracje, ciekawe informacje.
- Dołącz do mojej grupy Włochy po mojemu.
- Śledź mnie na Instagramie @kalejdoskoprenaty!
- Otrzymuj ‚List z Włoch’ zapisując się na newsletter.
Pozdrawiam
14 komentarzy
Byłam i jestem zauroczona tym miejscem Nie mogłam się nacieszyć czasem który tam spędziłam Jeszcze mam nadzieję tam pojechać To cudo jest
Super! Bardzo ciekawe ciekawostki! 😉
Bardzo ciekawy tekst,przeczytałam z zaciekawieniem i ogromną przyjemnoścuprzyjemnością przyjemnością
To cudowne miejsce mogłabym z niego nie wychodzić Niestety ochrona mnie wygoniła!
Byłam 2 krotnie, zapamiętałam postacie zastygnięte w ruchu, wnęki domu uciech, byłam pod ważeniem a nb a pewno jeszcze to miejsce kryje dużo tajemnic. Julia
Pani Renato,bardzo ciekawy tekst,który ukazuje historię tę prawdziwą. Bardzo lubię Pani profil na Fb ,jest bardzo pouczający,przydatny,humorysty.
Ogromne dzięki za mnóstwo fajnych informacji i ciekawostek...Jadę do Włoch dosłownie za parę dni. Pozdrawiam serdecznie
Bardzo dziękuję za mnostwo ciekawych informacji
Wiele razy byłem ale niektórych wiadomosci nie slyszalem
Świetny i bardzo ciekawy tekst,za kilka dni lecę do Włoch na objazdówkę i chłonę takie artykuły,aby nie być zielona podczas zwiedzania ;-)
Tekst bardzo mnie zainteresował, tym bardziej, że poprzedzało go obejrzenie filmu Pompeje.
Byłam tam . Miejsce , którego nie można zapomnieć . Bardzo dziękuję za informacje , niektóre nie były mi znane .💓
Bardzo ciekawe. Szkoda że nie znalazłem tego przed wizytą w Pompejach - wiedziałbym na co zwrócić uwagę. Fajne ciekawostki
Tekst super, może jeszcze zdążę przed wylotem obejrzeć.
Prześlij komentarz