poniedziałek, 14 października 2019

Weneckie rymowanki

Kiedy zamieszkałam 26 lat temu w Veneto ta rymowanka, była jedną z pierwszych, które nauczyłam się mówić w dialekcie weneckim.
Każda prowincja Wenecji Euganejskiej ma swoją i brzmią one tak: „Veneziani, gran siori; Padovani, gran dotori; Vicentini, magnagati; Veronesi, tutti mati; Trevisani, pan e tripe; Rovigòti, baco e pipe; E Belun? Póro Belun, te se proprio de nisun!”.
Stare i zabawne rymowanki, które określają pewnymi cechami każdego mieszkańca prowincji Veneto. Istnieje wiele wyjaśnień, mniej lub bardziej naukowych. W moim artykule przybliżam Ci te najbardziej znane.
Autorem zdjęcia jest Maryluis

VENEZIA GRAN SIORI 

(tłum.W Wenecji wielcy panowie)
Przyczyny niektórych tych wyrażeń są bardzo łatwe do zrozumienia, np. weneccy wielcy panowie. Wenecja była jedną z największych potęg handlowych Morza Śródziemnego. 
Jej arystokracja żyła w luksusie i dobrobycie, a mecenat, który mieszkał w mieście, słyną na całym świecie ze świetności estetycznej, gospodarczej i kulturalnej. Miasto było znane na całym świecie ze szczególnej wrażliwości na radość z życia, piękna i kultury.

PADOVANI GRAND DOTORI 

(tłum. W Padwie wielcy uczeni )
Mieszkańcy Padwy zostali nazywani wielkimi uczonymi z powodu obecności słynnego uniwersytetu. To jeden z najstarszych i najbardziej prestiżowych na świecie. W swojej długiej historii był miejscem spotkań najważniejszych osobistości europejskich i włoskich, wśród których znaleźli się między innymi Leon Battista Alberti, Galileo Galilei, Niccolò Copernico, Giuseppe Colombo i wiele innych, w tym pierwsza kobieta, która ukończyła studia we Włoszech — Elena Lucrezia Cornaro.
Ukończenie Uniwersytetu w Padwie jest symbolem osiągnięcia ambitnego celu, który jest rozpoznawany i pożądany zarówno przez studentów, jak i pracodawców. Stąd powiedzenie: Padovani Gran Signori.
Przy okazji chciałam obalić błędne przypuszczenie, które
czytałam wiele razy do tej pory — to nie jest najstarszy uniwersytet! Najstarszym jest ten w Boloni.

VICENTINI MAGNAGATI 

(tłum.W Vicenzy jedzą koty)
Każdy zadaję sobie to pytanie: „Czy to prawda, że ​​w Vicenzy jedzą koty?”. Wenecka rymowanka na temat mieszkańców Vicenzy jest znana prawie w całych Włoszech.
Skąd się to wzięło?
Ta stara i bardzo popularna rymowanka od zawsze wyróżniała reputację mieszkańców miasta. Jej pochodzenie jest jednak niepewne i istnieją aż trzy hipotezy. 

Pierwsza sięga prawdopodobnie roku 1698, kiedy to doszło do masowej inwazji mysz i wynikającej z tego zarazy w mieście.
Żeby pokonać inwazję, obywatele Vicenzy poprosili Wenecję o wysłanie im drogą morską kotów.  

Wojna z plagą zakończyła się oczywiście zwycięstwem, ale fakt, że koty nigdy już nie powróciły do swoich weneckich rodzin, został wyjaśniony tezą, że zostały zjedzone.
Legenda głosi, że mieszkańcy
z braku mięsa spowodowanego zarazą, użyli ich w kuchni. 
Podczas panowania Republiki Weneckiej Vicenza była najbiedniejszym miastem, więc może być prawdą, że gotowali tam koty z braku niczego innego.
 

Inną wersją jest, że powiedzenie ma swoje pochodzenie w fonetyce. Możliwe, że pochodzi ze starodawnego dialektu Vicenzy gatu magnà i zostało przetłumaczone na zjadłeś kota. Wenecjanie nadawali pseudonimy magna jako końcówkę fleksyjną. 
Mieszkańcy Vicenzy otrzymali taki przydomek nie tyle ze swoją preferencję w kuchni, ale za dużą obecność kotów w domach i na ulicach miasta.
Kiedy chcesz zapytać kogoś w dialekcie Vicenzy, czy ktoś już zjadł, mówisz gatu magnà?


Trzecia wersja wyjaśnia pochodzenie powiedzenia od pseudonimu starożytnej rodziny z Barbarano z okolic Vicenzy Gati lub Gotami.

VERONESI TUTI MATI 

(tłum.W Weronie wszyscy są szaleni)
Dlaczego veronesi tutti mati

Potwierdzam, że niektórzy Veronesi, których znam, są naprawdę szaleni, ale powiedzenie prawdopodobnie wywodzi się z faktu, że w Weronie były dwa domy wariatów: jeden w San Greogio i jeden w Marzana.
Inna interpretacja opiera się na tak zwanym „duchu montebaldino”, czyli na dziwacznym powietrzu schodzącym z Monte Baldo, które z reguły jest nieprzewidywalne.

TREVISANI PAN E TRIPE

(tłum.Trevisani chleb i flaki)
W przeciwieństwie do teraz, Treviso
było kiedyś bardzo biedną prowincją, a danie chleb i flaki jest jednym z najprostszych i niedrogich. Stąd powiedzenie pan e tripe.

ROVIGOTI BACO E PIPE  

(tłum.W Rovigo wszyscy piją i palą)
Rovigoti baco e pipe
mówi się, że mieszkańcy Rovigo zawsze byli pijakami i palaczami.

PORO BELUN, TE SI PROPRIO DE NISUN!

(tłum.Bellunesi są nijacy)
Belluno zawsze było uważane za miejsce trudne do osiągniecia. Powiedzenie wskazuje miasto na skraju regionu, które jest trochę poza obszarem, czyli inne niż wszystkie: trudno dostępne i z gorszym klimatem.

Spodobał Ci się tekst? Teraz czas na Ciebie. Będzie mi miło, jeśli zostaniemy w kontakcie:
  • Odezwij się w komentarzu, dla Ciebie to chwila, dla mnie to bardzo ważna wskazówka.
  • Jeśli uważasz, że wpis ten jest wartościowy lub chciałbyś podzielić się z innymi czytelnikami – udostępnij mój post – oznacza to, że doceniasz moją pracę. 
  • Bądźmy w kontakcie, polub mnie na Facebooku. Codziennie nowe zdjęcia, inspiracje, ciekawe informacje. 
  • Dołącz do mojej grupy Włochy po mojemu. 
  • Śledź mnie na Instagramie @kalejdoskoprenaty!
  • Otrzymuj ‚List z Włoch’ zapisując się na newsletter.

Pozdrawiam

Renata


Share:

Brak komentarzy

Kalejdoskop Renaty