czwartek, 5 września 2019

Co warto zobaczyć w Umbrii ? Praktyczny przewodnik

Co roku to samo. Kończą się wakacje i już myślimy o kolejnych wakacjach, ponoć na tęsknotę najlepsze jest planowanie.
Gdzie pojechać?
Toskania zawsze się sprawdza, podobnie Rzym, Wenecja czy Sycylia. To klasyczne wybory. Tymczasem niedaleko Toskanii leży niewielki region, położony w samym środku półwyspu, określany często zielonym sercem Włoch — Umbria.

Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Umbria jest jednym z najpiękniejszych regionów we Włoszech. Słynie ze sztuki i zabytkowych miasteczek, charakteryzuje się łagodnymi wzgórzami i zielonymi polami, a także wieloma słynnymi świętymi, pochodzącymi z tych ziem. 
Bazylika św. Franciszka w Asyżu i katedra w Orvieto to dwa z najpiękniejszych kościołów na świecie. 

Umbria to spokojny i sielski region. Jego głównym atutem są piękne widoki, wzniesienia, lasy, winnice i gaje oliwne, ale Umbria to również setki miasteczek, które wyglądają jakby od średniowiecza, nic się nie zmieniły. Wąskie, kręte uliczki, prowadzące pośród ceglanych budynków i kościołów — to idealne miejsce na odpoczynek i wyciszenie.
Klimat umbryjskich miasteczek jest niezwykły. Jest jednym z niewielu włoskich regionów, któremu udało się uchronić od masowej turystyki. Może z tego powodu pozostał jeszcze autentyczny w przyjmowaniu swoich gości. Poczujesz tutaj naturalną dobroć i uczciwość, bez zepsucia przez nadmierny kontakt z turystami. Mieszkańcy Umbrii są bardzo przyjaźni i gościnni.


Spotkanie historii i różnych kultur przyczyniało się do kształtowania tożsamości Umbrii. Jeden z mniejszych regionów Włoch zachował nienaruszone ślady swojej przeszłości.
Święta Umbria, wojownicza Umbria, zielona Umbria: to są przymiotniki opisujące ją doskonale.

Perugia i wszystkie inne miasteczka Umbrii są w stanie zaoferować odwiedzającym bogate dziedzictwo artystyczne i kulturowe, fascynujący krajobraz, który nadal zachował w sobie coś starożytnego i pragnie walczyć z industrializacją i brzydotą postępu.


Uważam, że zwiedzanie Włoch jest niekompletne bez zwiedzenia Umbrii. 


Przewodnik co warto zobaczyć w Umbrii, powstał w odpowiedzi na liczne pytania moich czytelników o Umbrię.
Jest to mój subiektywny wybór, w którym oprócz doskonale znanych miejsc, są także ukryte miejsca, które warto zobaczyć.

CO ZOBACZYĆ W UMBRII?

Wakacje w Umbrii, to świetna okazja na poznanie niewielkich miasteczek. Brak tu wielkich metropolii, ale nie oznacza to, że tutejsze miejscowości nie mają nic do zaoferowania. Otóż, mają i to bardzo dużo, a ich spokojny klimat służy wędrówkom wśród uliczek.
Do miast, które warto na pewno odwiedzić jest Perugia.

PERUGIA

Arcydzieło samo w sobie: architektura, sztuka, pejzaże, kuchnia i atmosfera. Pełne zabytków, muzeów oraz galerii i na pewno nikt tu nie będzie się nudzić, kto lubi spędzać wolny czas kulturalnie. W Perugii panuje cudowna uniwersytecka atmosfera.
Perugię można zwiedzić w jeden dzień. Muszę jednak zaznaczyć, że to wyjątkowo bogate w zabytki miasto, na które lepiej poświęcić co najmniej dwa dni, jeśli jest to oczywiście możliwe. 

Perugia ma sość duże średniowieczne centrum historyczne, jest zbudowane na klifie.
Jeśli pasjonujesz się sztuką, nie możesz przegapić Palazzo dei Priori, jednego z najpiękniejszych i najbardziej imponujących budynków w Perugii.
Znajduje się tam Galleria Nazionale dell'Umbria — wspaniała galeria sztuki średniowiecznej i renesansowej Umbrii.
Inne najważniejsze zabytki, których nie można pominąć:
- Piazza IV Novembre;
- centrum Perugii i piękna fontanna Maggiore, wykuta przez Giovanniego i Nicolę
Pisano;
- Katedrę San Lorenzo i ambonę San Bernardino, z której niegdyś głosił święty;
- Bazylikę San Domenico, w której mieści się wiele rzeźb i cennych dzieł lokalnych artystów.
O Perugii pisałam tutaj.

ASYŻ

Średniowieczny Asyż z różowymi kamieniami jest uwodzicielski. Prawie ukryty na zboczach góry Subasio. To prawdopodobnie najbardziej popularne miejsce w Umbrii. Nie dziwię się, bo widokowo jest naprawdę piękne. Gdy byłam tam po raz pierwszy, trafiłam na straszną mgłę i zerową widoczność, za drugim razem było już lepiej, a każda kolejna wizyta sprawiła tylko, że pokochałam to miejsce.
Asyż jest całkowicie nasycony kościołami i zabytkami. Każdy budynek wokół każdego placu jest tak pięknie włoski, że jest to prawie nie do zniesienia.
To tutaj urodziło się dwoje najważniejszych świętych w historii Włoch: święty Franciszek i święta Chiara.
Najbardziej znanym zabytkiem w Asyżu jest Bazylika San Francesco (Bazylika Świętego Franciszka), rozległy kościół ustawiony na dwóch poziomach przepełniony freskami Giotta i Cimabue z XIII wieku. 

Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Freski przedstawiają życie św. Franciszka, patrona zwierząt i ekologii.
Bazylika wieńczy wzgórze wybieloną kamienną dzwonnicą. Z mglistym horyzontem rozciągającym się z tyłu wygląda, jak samotny stary statek dryfujący na morzu.
Po drugiej stronie miasta znajdziesz Katedrę i jego wspaniałą romańską fasadę, poświęconą innemu świętemu z Asyżu, San Ruffino.
Ale Asyż jest czymś więcej.
Niezależnie od tego, czy wierzysz, czy nie, trudno tutaj uniknąć poczucia mistycyzmu i przytłoczenia pięknem jego starożytnych białych kamiennych ulic oraz pałaców.
Miasteczko oferuje malownicze widoki, zwłaszcza o zachodzie słońca.
Polecam spać w Asyżu, gdy wieczorem pielgrzymi odjadą, to wtedy poczujesz jego niesamowitą atmosferę.

SPOLETO

Spoleto może być uważane za kulturalną stolicę regionu. 
Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Słynie na całym świecie z festiwalu Dwóch Światów (Festival dei Due Mondi) — jedno z najważniejszych letnich wydarzeń kulturalnych w Europie.
Festiwal jest corocznym letnim festiwalem muzyki i opery odbywającym się co roku od czerwca do początku lipca. Trwa od ponad 60 lat i jest znanym na całym świecie wydarzeniem.
Zawiera szeroki wachlarz koncertów, opery, tańca, dramatu, sztuk wizualnych i dyskusji przy stole na temat nauki. Ale tak naprawdę Spoleto nie potrzebuje festiwalu do przyciągnięcia turystów. W miasteczku znajdziesz mnóstwo przepięknych średniowiecznych budynków. Do zobaczenia całe stare miasto z Porta Fuga, Torre dell'Olio, Teatro Romano, Piazza del Mercato i Katedra — jedna z najpiękniejszych katedr w Umbrii, z przepięknymi renesansowymi freskami autorstwa florenckiego Filippino Lippi (1467).
W pobliżu znajduje się Sant'Eufemia, dość nietypowy romański kościół, a obok Kościoła piękne muzeum diecezjalne.
Nad Spoleto góruje zamek — Rocca Albornoziana, z której można podziwiać przepiękne widoki na całą dolinę umbryjską.
Symbolem miasta jest Ponte delle Torri — imponujący rzymski i średniowieczny most akwedukt, który obejmuje malowniczy wąwóz i potężną fortecę. 

Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Czy to już nie wystarczy, by tu przyjechać?
Polecam spacer małą uliczką wokół zamku, następnie przejść przez most, który rozciąga się nad malowniczym wąwozem.
Tutaj polecam lokale:
Osteria 9 Cento lub Osteria del Tempo Perso, na aperitif bar Wine&Passion.

GUBBIO

W północno zachodniej części Umbrii znajduje się urocze miasteczko Gubbio, zbudowane na stromych zboczach góry Ingino.
Średniowieczny wygląd i piękne góry w tle sprawiają, że jest to jedno z najprzyjemniejszych miast w Umbrii. Często zapomniane na umbryjskich
trasach, ponieważ jest nieco na uboczu.
Gubbio słynie z bogatej historii i kultury. Jego początki sięgają jeszcze czasów, kiedy to Rzymianie założyli tam jedną ze swoich osad, zwaną Iguvium. Legenda miasta dotyczący św. Franciszka z Asyżu. Kiedy Franciszek przybył do Gubbio, dowiedział się, że poza miastem żyje okrutny wilk pożerający zwierzęta i ludzi. Święty podszedł pod legowisko wilka i uczyniwszy znak krzyża, wytłumaczył wilkowi, że jego postępowanie jest złe. W zamian za zaprzestanie napadania na ludzi obiecał zwierzęciu dożywotnie dokarmianie przez mieszkańców. Wilk zgodził się na taki układ i przez następne lata, aż do swej śmierci mieszkał w Gubbio, gdzie darzono go wielką sympatią. 

Pamiątką po tych wydarzeniach jest znajdujący się w sąsiedztwie kościoła św. Franciszka pomnik świętego trzymającego na kolanach wilka.
Oprócz tego warto zobaczyć:
- imponujący Palazzo dei Consoli i jego galerię oraz przyległy Piazza Grande;
- fasadę katedry i jej niezwykłe wnętrze;
- Palazzo Ducale (pusty bez mebli, ale z pięknym widokiem), zbudowany przez Federico z Montefeltro, słynnego księcia Urbino. 

Polecam wjechać szczyt Monte Ingino, gdzie można zwiedzić sanktuarium poświęcone patronowi Gubbio i podziwiać niesamowite widoki z twierdzy Rocca. 
Miłośnicy pieszych wędrówek i przyrody powinni odwiedzić Park Regionalny Monte Cucco, który chroni część najwyższych szczytów Apeninów, na granicy z regionem Marche.

NORCIA

Norcia jest miejscem narodzin Świętego Benedykta, ale wśród wielu wielbicieli religijnych znajdziesz także gromadę pielgrzymów gastronomicznych. Trufle, szynka, salami i sery znajdują się w centrum tradycji kulinarnej tego małego i uroczego miasteczka. Być może słyszałeś o Nursji z gazet o trzęsieniach ziemi w 2016 roku i jest to dodatkowy powód, aby dodać Nursję (i Umbrię) do swoich planów podróży. 
Nie ma lepszego sposobu na utrzymanie lokalnej gospodarki, która ucierpiała w wyniku klęski żywiołowej.

TODI

Todi to jedno z najpiękniejszych miasteczek Umbrii z mnóstwem zabytkowych klejnotów do odkrycia. Leży na szczycie wzgórza z widokiem na piękną dolinę Tevere. 
Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Miasteczko jest otoczone trzema pierścieniami murów (etruskich, rzymskich i średniowiecznych), które oblegają starożytne centrum miasta. Wszystko w Todi jest skupione wokół głównego placu — Piazza del Popolo.
Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Plac jest tak doskonały, że często był planem wielu filmów. Znajdziesz w nim większość średniowiecznych zabytków: Katedra, Palazzo del Capitano, Palazzo del Priore i Palazzo del Popolo. Podobnie jak wiele miasteczek Umbrii plac jest połączeniem epok historycznych. Jego romańsko-gotycka katedra łączy się z rzymską historią w postaci bazyliki i forum. Można też nadal chodzić po kamiennych płytach rzymskiej drogi — Via Flaminia, która w starożytności łączyła Rzym z wybrzeżem Adriatyku. Miasteczko nieodkryte, nieturystyczne, a zatem spokojne, przepełnione autentycznym lokalnym gwarem i swojskimi obrazkami. Spacerując uliczkami Todi, poczujesz atmosferę przeszłości.

ORVIETO

Bez wątpienia jednym z najpiękniejszych miasteczek Umbrii jest Orvieto. Orvieto leży nieco ubocznie w stosunku do reszty Umbrii, ale jego położenie na głównej osi kolejowej i bliskość autostrady między Rzymem a Florencją ułatwiają dotarcie. Nawet jeśli jedziesz pociągiem lub samochodem z zamiarem niezatrzymywania się, widok miasteczka z dołu, spektakularnie wzniesionego na szczycie wulkanicznego wzgórza z widokiem na malownicze równiny południowo zachodniej Umbrii, gwarantuje, że będziesz chciał się zatrzymać na dłużej. Ukoronowaniem miasta jest wspaniała XIV-wieczna katedra — klejnot gotycki słynący z fasady i fresków renesansowego malarza Luca Signorelli. Jest tak różna od innych budynków, że możesz zauważyć jej sylwetkę na szczycie klifu w promieniu wielu kilometrów. 
Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Drugą atrakcją miasteczka jest 61-metrowa studnia św. Patryka, w której znajdują się schody, którymi można zejść bez problemu w dół studni.
Pod miastem znajdziemy mnóstwo tuneli i jaskiń z epoki Etrusków, często używanych jako schowek na wino, schron przeciw bombom z czasów II wojny światowej i środek ucieczki przed oblężeniem w ciągu 2500-letniej historii. Orvieto to klimatyczne zaułki, przepiękna katedra, studnia św. Patryka, pyszne jedzenie w Osterii di Mamma Angela — miejsce, do którego wracam z przyjemnością.
Polecam równiez Restaurację Maurizio na rogu Via Maurizio i Via del Duomo. Znajdziesz tam tradycyjną umbryjską kuchnię. Do tej pory pamiętam makaron z ragu z dzika.

SPELLO

Piękny sąsiad Asyżu, jedna z moich ulubionych miejscowości w Umbrii. Spello jest przepiękne. Leży na skalistym cyplu góry Subasio, kilka kilometrów za Asyżem i, podobnie jak Asyż, domy zbudowane są tutaj z różowawego kamienia. Poza kościołem Santa Maria Maggiore i jego wspaniałymi freskami Pinturicchio nie ma tutaj wielu ważnych zabytków. To, co wyróżnia Spello, to swobodna atmosfera i urok małego miasteczka.
W Spello warto zgubić się w małych i wąskich uliczkach, które są na każdym kroku piękniejsze. Jest tu malowniczo i sielsko, czuje się wieki historii, ale co jest w Spello wyjątkowego?
Prawie całe miasto udekorowane jest kwiatami. Każdy zaułek i każda niemal ściana przyozdobione są roślinnością. W okresie wiosenno-letnim miasteczko wręcz tonie w kwiatkach. Pewno dlatego, że raz do roku w Spello organizowany jest konkurs na najpiękniejszy zaułek, balkon lub parapet miasteczka.
Miasteczko jest znane również z Infiorata. W każdą dziewiątą niedzielę po Wielkanocy, podczas święta religijnego Corpus Domini w Spello co roku odbywa się Infiorata.
Infiorata to dekoracja wykonana z płatków kwiatów na ulicy.
Podczas Bożego Ciała trasę pochodu ulice Spello zdobione są obrazami z płatków inspirowanymi wydarzeniami religijnymi.
Polecam usiąść w jednym z tarasów kawiarni, zamówić lampkę lokalnego wina i cieszyć się życiem.

CITTA DI CASTELLO

Città di Castello to miasto o renesansowej architekturze, którego korzenie sięgają Etrusków. Przez stulecia miasto było ważnym punktem dla wielu artystów, którzy tu mieszkali: Raffaaela, Luca Signorelli, Giorgio Vasari i Rosso Fiorentino.
Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Dziś Città di Castello tętni życiem kulturalnym i oferuje wiele wspaniałych muzeów i wydarzeń artystycznych.
Poza tym często do południa na głównym placu, na pewno we wtorki i soboty a czasem częściej są różne targowiska, na których znajdziesz praktycznie wszystko: od produktów lokalnych po ubrania, vintage etc... No i wieczorami dużo się też dzieje w tym spokojnym na ogół miasteczku. Jeśli chodzi o jedzenie polecam Osteria Al Vicolo. 

Adres Osteria Al Vicolo znajduje się na Via Corso Cavour 3.
Co warto zobaczyć w Umbrii ?
O Citta di Castello pisałam tutaj.

AMELIA

Amelia jest jednym z najstarszych miasteczek Umbrii. Leży w pięknej okolicy, na wysokim wzgórzu.
Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Prawdziwą perłą miasteczka są mury miejskie jeszcze z czasów rzymskich, których budowa rozpoczęła się pomiędzy trzecim i szóstym wiekiem przed naszą erą.

NARNI

Narni to malownicze miasto z widokiem na wąwóz rzeki Nera. Sceneria zapiera tutaj dech w piersi.
Miasteczko był bohaterem wielu epok: rzymskiej, średniowiecznej i renesansowej. Pierwszymi mieszkańcami byli Umbryjczycy: nazywali je Nequinum. Potem przyszedł czas na Rzymian, którzy najpierw podbili miasteczko, a potem sprawili, że stało się ich przedmurzem. Zmieniła się również nazwa: Narnia, z rzeki Nar (Nera), która płynie w dół rzeki.
Okres rozkwitu miasta przypada na koniec niskiego średniowiecza. W tym okresie narodziły się szlacheckie i publiczne pałace oraz kościoły.
Polecam spędzić choć jedną noc w miasteczku, by móc podziwiać najromantyczniejsze zachody słońca w Umbrii.

Co warto zobaczyć w Umbrii ?

BEVAGNA

Bevagna to urocze miasteczko położone w dolinie w samym sercu Umbrii. Leży między dwoma rzekami o bogatej historii dzięki położeniu przy Via Flaminia, starożytnej rzymskiej drogi prowadzącej z Rzymu do dzisiejszego Rimini.
Sercem miasteczka jest Piazza Silvestri, na którym znajdują się dwa wspaniałe romańskie kościoły — mały San Silvestro i bardziej imponujący Świętego Michała Archanioła z majestatyczną dzwonnicą.
Polecam przejażdżkę za miasto. Niedaleko Bevagni znajduje się wspaniałe miejsce dla miłośników sztuki współczesnej: winnica z piwniczką przypominającą pancerz Castelbuono Estate, zaprojektowaną przez słynnego rzeźbiarza z Mediolanu Arnaldo Pomodoro.

TORGIANO

Jest to miejscowość zupełnie oderwana od życia turystycznego, w której można się wyciszyć i w spokoju rozkoszować obłędnymi widokami. Torgiano otoczone jest niekończącymi się gajami oliwnymi oraz winnicami i jest wiec oczywiste, że oliwa z oliwek oraz produkcja wina mają tutaj kluczowe znaczenie. Więcej o bogatej historii gastronomicznej Torgiano możemy się dowiedzieć w Muzeum Wina oraz Muzeum Oliwek i Oleju.
Nad miasteczkiem góruje imponująco piękna wieża strażnicza z 1274 roku, położona na obrzeżach.

MONTEFALCO

Jeśli musisz wybrać miasteczko koło Spoleto — Bevagna, Spello, Trevi i Montefalco — pojedź do ostatniego. Znajdziesz wspaniałe widoki.
Monefalco to małe miasteczko w środkowej części Umbrii, doskonała baza wypadowa do
Casteluccio, Narni i Nursji. Znajdziesz w Montefalco średniowieczny urok zabytkowego centrum: garstkę małych uliczek, stromą główną ulicę i spektakularny plac — Piazza del Comune. Spacer wśród kamiennych budynków, starych kościołów i brukowanych uliczek przypomina trochę cofanie się w czasie. Miasto i okolica zyskują również sławę dzięki produkcji wina — Sagrantino di Montefalco, wysokiej jakości wino z winorośli, której nie można uprawiać praktycznie w żadnym innym miejscu na świecie (słodka wersja lub
Passito jest jeszcze lepsza). Zgodnie z prawem Sagrantino może być uprawiane tylko w Montefalco i pięciu okolicznych wioskach. To jedno z najważniejszych obszarów produkcji wina we Włoszech, więc jeśli lubisz kieliszek dobrego wina, to jest miejsce dla Ciebie.
Z pewnością nie jest to najbardziej popularne miasteczko w Umbrii, ale jest jednym z najpopularniejszych miejsc na zakup wina we Włoszech. Polecam Muzeum Miejskie San Francesco, jedna z najlepszych mniejszych galerii w środkowych Włoszech, skupiona wokół wspaniałego cyklu renesansowych fresków na temat życia San Francesco (1452), autorstwa florenckiego Benozzo Gozzoli. Ponadto można zobaczyć wspaniałe freski
Sant'Illuminata przy Via Verdi — średniowieczne dzieła lokalnego artysty Francesco Melanzio. Swojego czasu spędziliśmy trzy noce w Montefalco na Camping Pian Di Boccio, około 8 km na zachód od miasta. Jest to duży i przestronny kemping z bogatą ofertą usług, w tym sklep, bar, restauracja i duży basen. Z kampingu prowadzi krótki szlak do lasu i niebiesko-zielonego jeziora. Jest to idealne miejsce na pobyt w ciszy i spokoju w otoczeniu przyrody, w odległości krótkiej przejażdżki od Montefalco. Dostępne są również pokoje i apartamenty.
Polecam przejachać się również La Strada Del Sagrantino. Jest to oficjalny szlak, który obejmuje wino, jedzenie i atrakcje kulturalne w obszarze Montefalco.
Malownicza droga prowadzi wąskimi i wiejskimi drogami przez wzgórza, po czym schodzi do najlepszych winnic na trasie.

CASCATA DELLE MARMORE – MARMUROWE WODOSPADY

Nie można pominąć marmurowych wodospadów. Znajdują się w pięknym parku rzeki Nera, bogatym w zielone łąki, gęste lasy, strumienie i ukryte wąwozy. 
Cascata delle Marmore jest wodospadem sztucznym utworzonym przez Rzymian — jest przykładem wybitnych osiągnięć inżynierów starożytnego Rzymu. Ich całkowita wysokość wynosi 165 metrów.
Jest to prawdopodobnie jeden z najpiękniejszych obszarów Umbrii. 

Co warto zobaczyć w Umbrii ?

ŹRÓDŁA CLITUNNO (LE FONTI DEL CLITUNNO)

Źródła rzeki Clitunno znajdują się w połowie drogi między Spoleto i Foligno w gminie Campello sul Clitunno. Nazwa rzeki pochodzi od imienia syna Okeanosa i Tetydy. Był on bóstwem opiekującym się tą rzeką.
Ten odcinek wody zasilany jest przez podziemne źródła, które wyłaniają się z pęknięć w skale.
Sugestywny wygląd źródeł wraz z roślinnością otaczającą brzegi i odbijającą się w intensywnych barwnych wodach był źródłem inspiracji dla wielu pisarzy i poetów. 

Co warto zobaczyć w Umbrii ?
W czasach starożytnych wierzono, że w głębi tych wód mieszka Bóg Clitunno, na którego cześć powstały trzy świątynie.
Po świątyniach ocalała tylko mała świątynia, w której możemy znaleźć najstarsze freski w Umbrii.

JEZIORO TRASIMENO

Lago Trasimeno, czyli jezioro Trazymeńskie jest czwartym co do wielkości włoskim jeziorem i największym środkowych Włoszech. To jeden z najpiękniejszych naturalnych klejnotów Umbrii: otaczająca go okolica tworzy zapierające dech w piersiach panoramy. 
Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Na jeziorze Trasimeno znajdują się 3 wyspy: Polvese, Maggiore i Minore.
Wyspa Maggiore jest jedyną stale zamieszkaną wyspą.
Jezioro Trazymeńskie to doskonałe miejsce dla tych, którzy podczas letniego wypoczynku, cenią sobie zarówno wypoczynek nad wodą wśród pięknej przyrody, jak i zwiedzanie zabytków.
Znad jeziora można wybrać się na jednodniowe wycieczki do miast takich jak Perugia, Todi, Cortona, lub nieco dalej do Asyżu, Gubbio czy Urbino. O jeziorze pisałam tutaj.

PANICALE

Panicale to malownicza wioska, która otacza jezioro Trasimeno, znajduje się około 40 km od Perugii. Miasteczko jest częścią listy najpiękniejszychmiasteczek we Włoszech i jest nagrodzone przez włoski klub turystyczny pomarańczową flagą — znak jakości turystyczno-środowiskowej przyznawany małym gminom.
Panicale leży na szczycie wzgórza na wysokości około 440 m, u podnóża góry Petrarvella. To przepiękna malutka miejscowość z zabytkowym centrum otoczonym imponującymi murami i ufortyfikowanymi bramami. Wyróżnia się na horyzoncie i dominuje nad krajobrazem. Panicale i jego panoramiczne tarasy oferują wspaniałe widoki na jezioro oraz okolicę pogranicza Umbrii i Toskanii. 

Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Leży w uprzywilejowanej pozycji, pomiędzy doliną rozciągającą się w kierunku jeziora Trasimeno i doliną rzeki Nestore. Jest to idealna baza wypadowa do zwiedzania jeziora — znajduje się około 20 km od Castiglione del Lago i 30 km od Magione oraz San Feliciano.

MONTONE

Montone jest na liście najpiękniejszych miasteczek Włoch i trudno się zresztą dziwić. Niewielu zna to małe miasteczko położone na wzgórzu, zazwyczaj opuszczone i czasami przypominające plan filmowy ze starymi ludźmi grającymi w karty, trzepoczącymi gołębiami, dziećmi kopiącymi piłkę nożną i mieszkańcami prowadzącymi codzienne życie. Ma cztery fantastyczne restauracje (w tym jedną z gwiazdkami Michelin La Locanda del Capitano).
Co warto zobaczyć w Umbrii ?
Dziewicza i romantyczna rzeczywistość otoczona zielenią Doliny Górnego Tybru. Spacerując wśród starych murów miejskich zbudowanych wieki temu, można zauważyć szacunek do przeszłości — wszystko jest tutaj pieczołowicie odrestaurowywane.
Montone znam od czasu mojej pierwszej wizyty w Umbrii, minęło już 23 lata. Zakochałam się w jego brukowanych uliczkach i balkonach ze swobodnie opadającymi pnączami kwiatów. Trudno nie poczuć magię tego miejsca spacerując przez jego wąskie i kręte uliczki otoczone niedostępnymi ścianami, oczaruje cię totalna cisza i spokój. 

Miasteczko znajduje się na szczycie wzgórza na wysokości 482 metrów nad poziomem morza (40 km od Perugii, 140 km od Florencji i około 240 km od Rzymu), z przepięknym widokiem na zbieg dwóch rzek Tyber i Carpina.

JEZIORO PIEDILUCO

To nieduże, lecz wyjątkowo urodziwe jezioro jest wyrafinowanie wkomponowane przez naturę pomiędzy umbryjskie wzgórza. Każdego roku odbywają się na nim zawody wioślarskie o charakterze międzynarodowym.
Tutaj polecam wstapić do Trattori Teresa. Koniecznie spróbuj Tagliolini al profumo di lago.

OTRICOLI

Jest to park archeologiczny. Znajduje się 4 km od zjazdu z autostrady A1, 1km od Otricoli. Niezwykłe ruiny starożytnej osady Rzymian. To miejsce jest uważane za jedno z najważniejszych wykopalisk nie tylko w Umbrii, ale i w całej Italii.

SCARZUOLA

Co warto zobaczyć w Umbrii ?
O tym miejscu pisałam tutaj.

WINNICE W UMBRII

Castelbuono Estate

Polecam odwiedzić rano, po południu i wieczorem, ale przynajmniej raz w życiu o zachodzie słońca: światło złotej godziny sprawia, że wszystko staje się magiczne.
Za 20 euro można odwiedzić całą winnicę z przewodnikiem, który w 50 minut opowiada historię i wyjaśnia różne etapy produkcji wina.
Wizyta kończy się degustacją wina Tenuta Castelbuono z serem, bruschettą z olejem i odrobiną apulijskiego tarallo… nie za obfite, ale to jest prostu degustacja, a nie aperitif.
Możesz spróbować wszystkich win z wyjątkiem Passito, ponieważ jest produkowane w małych ilościach. Doświadczenie, które nie można przegapić!

Cantina Scacciadiavoli

Cantina Scacciadiavoli została założona w 1884 roku przez księcia z Rzymu, co czyni ją jedną z najstarszych winnic w Umbrii. Kilka razy zmieniał właścicieli, zanim Amilcare Pambufetti kupił ją w 1954 roku, dziś jest zarządzana przez czwarte pokolenie jego rodziny.
Winnica Scacciadiavoli leży na zboczu wzgórza, kilka kilometrów od miasta Montefalco.

Cantina Le Cimate

Następna winnica to, Cantina Le Cimate, znajduje się 20 minut spacerem od Montefalco. Została założona w 2011 roku. Jest to jedna z najnowszych winnic w regionie, ale została zbudowana na podstawie długiej rodzinnej historii rolnictwa i uprawy winorośli. Paolo Bartoloni prowadzi dziś firmę po tym, jak ojciec dał mu 180 hektarów ziemi pod zabudowę.

CO WYPIĆ W UMBRII?

Wino w Umbrii jest produkowane od wieków. Najlepsze i najpopularniejsze białe wina w Umbrii pochodzą z Orvieto, które kiedyś były wysyłane w dużych ilościach do Watykanu. Najsłynniejsze czerwone wina to Sagrantino di Montefalco i Torgiano Rosso Riserva — cieszą się największym zainteresowaniem i międzynarodową uwagą. Są to jedyne dwa wina z Umbrii, którym przyznano upragniony status D.O.C.G. Umbria może pochwalić się także 11 win D.O.C. — druga najwyższa klasyfikacja.

Sagrantino di Montefalco DOCG

Wino wykonane w 100% z grona Sagrantino, rodzimego grona Umbrii, uważane jest za jedno z najlepszych czerwonych win we Włoszech. Ma rubinowoczerwony kolor, który z wiekiem zmienia kolor na ceglany, rośnie w pobliżu Montefalco i Bevagna. Wino to powinno dojrzewać 10–15 lat. Jego bukiet wyraża smak śliwek, jałowca, fiołka, wanilii, przypraw i skóry.

Torgiano Rosso Riserva

To wino jest zazwyczaj wytwarzane z 70% winogron Sangiovese i 30% winogron Canaiolo. Uprawia się go na wzgórzach wokół Torgiano. 
Producenci tego wina stosują nadal tradycyjne metody produkcji wina, wino najpierw starzeje się w dębowych beczkach przez kilka miesięcy, a następnie kilka lat w butelce. Wyróżnia je zazwyczaj kolor mahoniowy i bukiet, w którym mieszają się aromaty słodkich przypraw, tytoniu i bukszpanu. Wino wytrawne o dobrej strukturze.

CO ZJEŚĆ W UMBRII?

Często mało znana ze względu na znaną sąsiadkę Toskanię, kuchnia Umbrii łączy w sobie kwintesencję włoskiego jedzenia — mam na myśli trufle, makaron, wieprzowinę i oliwę z oliwek.
Trufle są największym przysmakiem Umbrii. Jest tutaj obecna w wielu przepisach. Spróbuj
tagliolini, spaghetti lub wszelkiego rodzaju makarony z truflami, ale także crostini i desery! Najbardziej ceniona jest czarna trufla z Norcia, która jest zbierana głównie od grudnia do marca. Każdego roku, między ostatnim weekendem lutego a pierwszym marca, w Norcia odbywa się wystawa Mostra Mercato del Tartufo. Popularnym makaronem w Umbrii są strangozzi. Jest to najbardziej popularny rodzaj makaronu w regionie i w zależności od obszaru nazywany jest strangozzi lub umbricelli. Jest podobny do tagliatelle, ale jest robiony bez jajek. Podawany jest z sosami mięsnymi, rybnymi i warzywnymi.
Norcia słynie równieżz produktów wieprzowych: są tu produkowane salami, szynka i kiełbaski. W Nursji jest również robione Budellacci — przysmak z flaków wieprzowych, doprawiony solą i nasionami kopru włoskiego — jest najpierw wędzony przez trzy lub cztery dni, a następnie grillowany przed podaniem.
Inne lokalne specjalności to: zupa orkiszowa zrobiona z cebuli i pomidorów koktajlowych i L '
impastaiata, danie z polenty i fasoli z sosem pomidorowym. 

Popularne umbryjskie słodkości to: czekolada z Perugii i Pan Nociato.
 

Od czasów etruskich oliwne drzewa kwitły w Umbrii dzięki łagodnie opadającym i nasłonecznionym wzgórzom. Umbria jest nazywana „złotym wybrzeżem oliwy z oliwek”, w której rośnie kilka odmian oliwek. Dziewięćdziesiąt procent oliwy z oliwek w Umbrii jest klasyfikowane jako „extra virgin”. Oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia to tłoczona na zimno, o niskiej kwasowości.
Oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia z Umbrii jest teraz oznaczona ChNP, co oznacza, że ​​jej pochodzenie i jakość są gwarantowane.

JAK DOSTAĆ SIĘ DO UMBRII?

Żeby zwiedzić ten wciąż nieodkryty zakątek, trzeba poświęcić trochę czasu na dojazd transportem publicznym lub pieniędzy na wynajęcie samochodu. 
Druga opcja wydaje się tym bardziej kusząca, że do niektórych miejsc można dojechać niemal wyłącznie autem. Niezależnie od tego, czy jedziesz własnym samochodem, czy wynajmujesz go na miejscu, to najlepszy i najwygodniejszy środek transportu. 
Większość miasteczek jest na wzgórzach, gdzie pociąg nie dojeżdża albo wcale nawet nie dojeżdża komunikacja. Siatka połączeń autobusowych i kolejowych jest uboga. Jeśli planujesz zwiedzać głównie atrakcje turystyczne, poradzisz sobie, jeśli myślisz o najbardziej znanych miasteczkach, będzie trudniej, jeśli myślisz o mało popularnym miasteczku. 
Nie jest to jednak niemożliwe, po prostu wymaga dużo cierpliwości. Ale jak w ogóle dostać się do Umbrii? 
Proponowałbym Rzym Fiumicino lup Ciampino, następnie z dworców kolejowych Termini albo Tiburtina pociąg do Perugii. Pociągi odchodzą stamtąd do Perugii średnio co 2 godziny. Z innych miast nie wiem za bardzo, jak można się połączyć z Perugią, ale z tego, co słyszałam, przez Rzym jest najwygodniej. 
Warto również wynająć samochód na lotnisku, którym bezpośrednio dostaniemy się do wybranego przez siebie zakątka Umbrii.
 

Zapytałam również o dojazd do Umbrii jego mieszkankę — Ewę Ostrowską autorkę bloga Kartka z Kalendarza.Z Polski niestety nie ma bezpośrednich lotów do Umbrii (całoroczne są z Londynu, Katanii i Tirany, a sezonowo różnie to bywa, obecnie Bruksela i Malta). Najprostszy wydaje się lot do Rzymu i później tak jak napisałaś albo wynajęcie samochodu lub pociąg. Druga opcja niestety często jest z przesiadką (w Foligno bądź Terontola). Naturalnie są też pociągi bezpośrednie — regionalne veloce (ok. 2,5 z Termini). O dziwo więcej jest połączeń bezpośrednich z Perugii do Rzymu niż odwrotnie (w dni robocze). Jeśli chcemy jechać do Umbrii z lotniska Fiumicino (bez zahaczania o Rzym), to mniej więcej co godzinę kursują pociągi do Orte i dalej albo samochód, albo przesiadka. Osobiście preferujemy tę opcję, bo przesiąść i tak się trzeba (jadąc z lotniska), a w ten sposób można zaoszczędzić trochę grosza. Inną opcją jest autokar — trasę Perugia-Fiumicino-Perugia obsługuje linia Sulga (zatrzymuje się również na dworcu autobusowym na Tiburtinie (koszt, nie pamiętam dokładnie, ale ok. 20 euro w jedną stronę). Raz lecieliśmy z Pizy (Gdańsk nie ma połączeń z Rzymem), ale dojazd środkami lokomocji jest dość skomplikowany i wymaga samochodu, albo kilku przesiadek. Opcja z Bolonią lub Mediolanem nie jest zła, odkąd trenitalia wprowadził do nas Frecciarossa. Połączenie niestety jest tylko jedno dziennie (rano wyjeżdża z Perugii, a wieczorem wraca z Mediolanu). Od poniedziałku do piątku dojeżdża do Turynu (ale powrotny jest tylko z Mediolanu i weekend oraz święta kursuje nieco inaczej). Z Mediolanu jedzie niewiele ponad 3 godziny.
Ewa za co jej dziękuję, odpowiedziała mi również na pytanie jak to jest z przemieszczaniem się po Umbrii:
Ciężko precyzyjnie mi odpowiedzieć na to pytanie, bo my też wszędzie jeździmy samochodem. Na pewno własne auto ułatwia dojazd. Sama wiesz, jaka jest Umbria, większość miasteczek jest na wzgórzach, gdzie pociąg nie dojeżdża albo wcale nie dojeżdża komunikacja lub zatrzymuje się u podnóży, jak np do Asyżu (gdzie stacja Asyż to tak naprawdę Santa Maria degli Angeli skąd z dworca kolejowego kursują autobusy na górę do Asyżu). 
Do większych miejscowości na pewno dojeżdżają autobusy. Z tymi mniejszymi, aczkolwiek ciekawymi do zobaczenia, może być ciężko dojechać bez samochodu — mam na myśli np. Montefalco.

GDZIE SPAĆ W UMBRII?

Angolo del Gelsomino

Via Carbonara 1-2, Castel Ritaldi
Zobacz tutaj
Struktura położona w centrum małej wioski Castel Ritaldi, kilka kilometrów od Spoleto, Montefalco, Bevagna, Foligno i Asyżu.
Właściciel miły i opiekuńczy. Świetne śniadania!

Castel D'Arno

Strada Castel D'Arno 8, Pianello
Zobacz tutaj
Ceny są przystępne (szczególnie poza sezonem). Miejsce znajduje się 6 km od Asyżu.
Obiekt Castel D'Arno znajduje się w wiejskiej okolicy w Umbrii, w odległości 10 minut jazdy samochodem od miasta Pilonico Paterno. Mieści się on w kamiennym budynku z XIII wieku. Obiekt dysponuje basenem, placem zabaw dla dzieci oraz sprzętem do grillowania. Bardzo sympatyczny właściciel Sergio.

Agriturismo Acquacalda

Località Corlo, Montone
Niezapomniane miejsce. Oaza na wsi. Przepiękna agroturystyka położona tuż pod Montone wśród zieleni. Wokół można usłyszeć tylko odgłosy zwierząt: stadnina koni prowadzona przez bardzo serdecznego Salvatore. Agroturystyka ma wszystko. Kamienna osada z dbałością o najmniejsze szczegóły, piękne pokoje, duży basen otoczony zielenią. Basen jest zadbany i czysty.
Kieliszek lokalnego wina przy basenie z ich typową focaccią sprawi, że poczujesz się w niebie. Polecam ten obiekt tym, którzy chcą cieszyć się odrobiną relaksu otoczeni przyrodą w kontakcie ze zwierzętami.
Zobacz tutaj 

Agriturismo Camiano

Magiczne miejsce http://www.camianoagriturismo.com/
Idealne miejsce na wypady na południu Umbrii.
Pyszne jedzenie, ogromny bufet śniadaniowy z menu kontynentalnym. Basen i widoki.

Priori Hotel

Via Dei Priori, Perugia
Stary hotel w sercu Perugii, 3 minuty spacerem od centrum. Znajduje się niedaleko głównego placu. Wyjątkowe, ponieważ posiada własny parking, który należy rezerwować z wyprzedzeniem; choć trochę trudno było znaleźć bardzo wąską, stromą ulicę! Pokoje małe, ale wystarczające. Bardzo dobre śniadanie serwowane na tarasie na dachu, z przepięknym widokiem na miasto i okolicę.


Umbria oferuje wszystko i pozwala turyście znaleźć to, czego nie ma w innym miejscu: „l'Arte di Vivere”(sztukę jak żyć).
Uwielbiam Umbrię. Uważam, że jest regionem dla koneserów. Nie ma tam co prawda dostępu do morza, ale jest regionem tak bogatym historycznie i kulturowo, że to wszystko rekompensuje jego brak. I co przekonałam Cię?


Spodobał Ci się tekst? Teraz czas na Ciebie. Będzie mi miło, jeśli zostaniemy w kontakcie: 

  • Odezwij się w komentarzu, dla Ciebie to chwila, dla mnie to bardzo ważna wskazówka.
  • Jeśli uważasz, że wpis ten jest wartościowy lub chciałbyś podzielić się z innymi czytelnikami – udostępnij mój post – oznacza to, że doceniasz moją pracę. 
  • Bądźmy w kontakcie, polub mnie na Facebooku. Codziennie nowe zdjęcia, inspiracje, ciekawe informacje. 
  • Dołącz do mojej grupy Włochy po mojemu.
  • Śledź mnie na Instagramie @kalejdoskoprenaty
  • Otrzymuj ‚List z Włoch’ zapisując się na newsletter

Pozdrawiam 


Renata


Share:

6 komentarzy

Ela Okońska pisze...

Dziękuję za przepiękny opis mojej cudownej Umbrii. Z miasteczek poleciłabym jeszcze Citernę z niesamowitą panoramą, z winnic: 1) http://www.igirasolidisantandrea.it/en/homepage- 2/, pyszna oliwa - http://www.lapintura.it/olio-ciarletti/(jeden z rodzajów - noturno - to ulubiona oliwa papieża Franciszka ;) ) i 3) oczywiście trufle - i gospodarswto Bianconi - gdzie można też uczestniczyć w kursie kulinarnym - http://www.tartufibianconi.it/
PS i jeszcze Cascia i św Rita... :)

Barbara Lukasiewicz pisze...

Mam nadzieję,że ogrom pracy,czasu i emocji widoczny w Pani poznawaniu i umiłowaniu Umbri i Włoch,znajdzie się w książce.Zapewne nie tylko ja będę na nią czekać!Serdecznie pozdrawiam i bardzo dziękuję!

Kalejdoskop Renaty pisze...

Też mam taką nadzieję, że w końcu kiedyś uda mi się i napiszę książką, zadowalając w ten sposób wszystkich moich czytelników :-)
Pozdrawiam serdecznie

Renata

Renia pisze...

Dzięki za ciekawy tekst.
Wybieram się do Umbrii i pewnie wszystkiego nie uda mi się zobaczyć...
Czy poleciłabyś kilka miasteczek, tekich Twoim zdaniem naj,naj?

OLGA pisze...

Samo Foligno też wydaje się ciekawym miastem. Jest tam organizowana Quintana - historyczny turniej pojedynków i parada kostiumowa! A do tego pociąg z Rzymu jedzie bezpośrednio! :)

Kalejdoskop Renaty pisze...

Wiem, że jest ciekawym miastem ze słyszenia. Ale opisuje tylko miejsca, w których byłam do tej pory!

Pozdrawiam serdecznie


Renata

Kalejdoskop Renaty